مقاله حاضر در راستاي بيان مطالبي كوتاه پيرامون سيره وحدت طلبي مرحوم آيت الله العظمي شيخ ملامحمد كاظم خراساني مشهور به «آخوند خراساني» است. هدف اصلي در اين نوشتار، تنبيه بر ضرورت تبيين آن دسته از ابعاد زندگي آخوند است كه به جهت نشستن غبار غفلت بر آنها از سوي تاريخ نويسان و ... ، مورد فراموشي واقع شده اند. از جمله اين ابعاد، نقش و تاثير ايشان در مسئله وحدت ميان جامعه اسلامي است.
شكي نيست كه آخوند خراساني محوراصلي مهمترين حركت هاي اتحاد طلبانه علماي شيعه با جهان اهل سنت در سالهاي آغازين مشروطه است. اين مجاهد بزرگ بيش از يك قرن قبل توانست وحدت قابل اعتنايي را طي چند سال بين علماي شيعه و سني ايجاد كند . اميد است در آينده با تحقيقات بيشتر وجوه گوناگون و حيرت زاي اين شخصيت بزرگبيشتر از قبل تبيين و روشن گردد.
نوشتار حاضر از دو بخش عمده تشكيل شده است كه عبارتند از : « مباني نظري وحدت طلبي آخوند خراساني» و «مصاديق عملي اتحاد طلبي آخوند خراساني».
در بخش اول؛ يعني مباني نظري، به آثار فقهي، اصولي، نامه ها و تلگراف هاي آخوند پرداخته شده است و در بخش دوم به ارتباطاتي كه ايشان با علماي سني مذهب، شيخ الاسلام عثماني جهان تسنن، مكاتبات و تبادل تلگرافي كه ايشان داشته؛ از جمله در فتنه بخارا، ارتباط با مشروطه تركيه و مواردي از اين قبيل اشاره شده است.
واژگان كليدي:آخوند خراساني، وحدت اسلامي، مشروطيت، اهل سنت.