نوشتار حاضر، روايتي است زندگي يكي از عالمان برجسته عالم تشيع؛ يعني آخوند خراساني. در واقع، از آنجا كه نگارنده، نوه آخوند خراساني مي باشد، در نقل اين روايت، بدون واسطه از پدر خود؛ يعني آيت الله العظمي آقاي حاج ميرزا احمد كفائي خراساني(قدس سره الشريف» به عنوان منبع استفاده شده است. آن بزرگوار به سبب قدرت بسيار در ضبط وقايع و دقت فراوان در نقل آنها و طول معاشرت با مرحوم آخوند و قرب منزلت به ايشان، در ميان تمام فرزندان و نزديكان مرحوم آخوند موثقترين و مطلعترين منبع آگاهي درباره ابعاد گوناگون حيات آن مرد بزرگ بود. زيرا مرحوم «ميرزا مهدي» فرزند اول مرحوم آخوند، به علت عدم تحصيلات عاليه از زندگي علمي پدر اطلاع نداشت. و مرحوم «ميرزا محمد» آقا زاده فرزند دوم مرحوم آخوند، به جهت آنكه در سال هزار و سيصد و بيست و پنج هجري قمري از نجف به ايران هجرت كرد و در خراسان مقيم شد، در واپسين سالهاي حيات مرحوم آخوند از صحنه زندگي پدر دور بود. بنابراين بهترين منبع را پدر بزرگوار خود دانستم. در ضمن، در نقل مطالب اين زندگينامه هر جا روايت من از شخص ديگري غير از مرحوم پدرم اعلي الله مقامه باشد به نام او تصريح خواهم كرد.
واژگان كليدي:آخوند خراساني، حوزه نجف، مشروطيت، شاگردان آخوند.