آيت الله ميرزا جواد آقا ملكي تبريزي

آيت الله فهري در مورد زندگي آيت الله ميرزا جواد ملكي تبريزي نقل مي كنند  :

يكي از مردان پيشتاز اين راه مرحوم عارف بالله آية الله حاج ميرزا جواد ملكي ـ قدس الله نفسه الزكيه ـ است  كه در اين ميدان گوي سبقت از همگان ربود.

اين مرد بزرگ با اينكه در مقام عرفان مقامي بس والا دارد و از اعظم فقهاي « صائنا" لنفسه، حافظا" لذينه، مخالفا" لهواه و مطيعا" لامر مولاه» به شمار مي آيد .

اوايل عمر شريفش و دوران شباب را در نجف اشرف در مجلس درس اساتيد بزرگ حاضر شده  و استادش در « فقه» ، مرحوم آية الله رضا همداني و در « اصول » ، علامه ملا محمد كاظم خراساني و در « عرفان و اخلاق و سلوك» ، آية الله آخوند ملا حسينقلي همداني ـ رضوان الله عليهم اجمعين ـ بوده است.

 

سال تولد ايشان در دست نيست ولي از كتابي در «  فقه »  كه يكي از فضلاي معاصر به آن دست يافته و از مؤلفات ايشان و در پايان آن نوشته شده معلوم مي شود كه به سال 1312 هـ . ق مؤلف در عنفوان جواني بوده است.

 

به هر حال ؛ ايشان در حدود سال 1321 هجري قمري به ايران آمده و در زادگاه و موطن اصلي اش تبريز به ترويج و تهذيب پرداخت و در اوايل مشروطه به سال 1329 هجري قمري به خاطر نامساعد بودن اوضاع تبريز به قم هجرت فرمود و در قم به ارشاد سالكان و تربيت مستعدان مشغول بود تا آنكه مرحوم آية الله العظمي  شيخ عبدالكريم حايري يزدي  در سال 1340 هـ . ق از اراك به قم تشريف آورده و به اصرار مرحوم مجاهد  شيخ محمد تقي بافقي كه از دوستان مرحوم ملكي بوده و پس از استخاره و آمدن آية شريفه ( وأتوني بأهلكم أجمعين) [ سورة يوسف (12)، آيه   93؛ يعني همه نزديكان خود را نزد من بياوريد]، تصميم به ماندن در قم و تأسيس حوزه علمي فعلي را مي گيرد و دوستان و شاگردان آية الله حايري نيز كه در اراك بودند به قم مهاجرت مي كنند.

 

مرحوم حاج شيخ عباس تهراني نيز كه جزء مهاجرين بودند در قم به جمع مرحوم ملكي و بافقي مي پيوندد و كانوني از اخلاق و تهذيب نفس تشكيل مي دهند كه ثمرات ارزنده اي داشته و افراد شايسته اي تربيت يافته اند.

 

مرحوم ملكي، درس فقهي داشته اند كه عنوانش « مفاتيح الشرايع في الفقه» مرحوم فيض كاشاني بوده و نيز دو مجلس اخلاق   داشته: يكي در منزل براي خواص بوده و ديگري در مدرسه فيضيه براي عموم كه جمعي از بازاريان قم نيز در آن درس شركت داشته اند.

نماز جماعت را در بالاي سر حضرت معصومه عليها السلام اقامه مي كرده و امام خميني - ره -  در نماز جماعت ايشان و در درس اخلاق كه در منزل براي خواص مي گفته، حاضر مي شدند.

 

مرحوم حجة الاسلام شيخ مهدي حكمي قمي مي فرمودند:

از ثمره مشروطه كه خدا به ما عطا فرمود اين بود كه وسيله شد حاج ميرزا جواد آقا در قم ساكن شود.